Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo thánh Mátthêô (5, 38-48)
Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các môn đệ rằng: "Các con đã nghe bảo: 'Mắt đền mắt, răng đền răng'. Còn Thầy, Thầy bảo các con: đừng chống cự lại với kẻ hung ác; trái lại, nếu ai vả má bên phải của con, thì hãy đưa má bên kia cho nó nữa. Và ai muốn kiện con để đoạt áo trong của con, thì hãy trao cho nó cả áo choàng nữa. Và ai bắt con đi một dặm, thì con hãy đi với nó hai dặm. Ai xin, thì con hãy cho. Ai muốn vay mượn, thì con đừng khước từ.
"Các con cũng đã nghe dạy rằng: 'Hãy yêu thương tha nhân, và ghét thù địch'. Còn Thầy, Thầy bảo các con: Các con hãy yêu thương thù địch các con, hãy làm lành cho những kẻ ghét các con, và cầu nguyện cho những kẻ bắt bớ và vu khống các con, để các con nên con cái Cha các con ở trên trời, là Ðấng làm cho mặt trời mọc lên trên người lành cũng như kẻ dữ, và cho mưa trên người công chính cũng như kẻ bất lương. Vì nếu các con yêu thương những kẻ yêu thương các con, thì còn có công gì? Nào những người thu thuế không làm như vậy ư? Và nếu các con chỉ chào hỏi anh em các con mà thôi, thì các con có làm gì hơn? Nào dân ngoại không làm như vậy sao? Vậy các con hãy nên trọn lành như Cha các con trên trời là Ðấng trọn lành".
Suy niệm
Theo lẽ thường ở đời, người ta quan niệm rằng: sống là "phải phân biệt rõ đâu là bạn, đâu là thù”, để “bạn thì trân trọng quý mến” còn “thù thì phải dứt khoát cắt đứt, tránh xa, hay oán ghét”. Thế nhưng, Lời Chúa qua đoạn Tin Mừng, thì chính Chúa Giêsu lại dạy: “phải yêu thương kẻ thù và tha thứ cho họ”. Quả thật, điều này nghe có vẻ thật điên rồ, nhưng "hãy trở nên điên rồ để được khôn ngoan thật” như nội dung đoạn thư của thánh Phaolô gởi cho tín hữu Côrintô mà chúng ta vừa nghe trong bài đọc thứ hai.
“Yêu kẻ thù và tha thứ cho họ”, nếu chúng ta nói thì không thành vấn đề, nhưng thực hiện là điều không dễ dàng chút nào. Có những người đến chết vẫn không thể quên kẻ thù để rồi mối thù đó lại truyền từ đời này sang đời khác. Và người ta cũng quan niệm rằng: trả thù, đó là đòi hỏi của lẽ công bằng, của lòng tự trọng! Chính vì lẽ đó, mà tha thứ được coi là hèn nhát, là đồng loã với tội ác, là để mặc cho kẻ ác tung hoành.
Nếu hiểu như thế, thì Lời Chúa hôm nay thật khó chấp nhận! Thế nhưng, người xưa vẫn dạy rằng: “oan oan tương báo", nếu cứ lấy ác báo ác thì sự ác sẽ không bao giờ chấm dứt. Cho nên, cần có sự tha thứ.
Khitìm ra phương thế để giải thoát con người khỏi vòng đau khổ, thì Đức Phật Thích Ca Mâu Ni đã chủ trương giáo thuyết “từ bi”. Lấy từ bi, tức là lấy tấm lòng cao cả bao dung làm phương châm cho mọi hoạt động. Mà một khi đã từ bi thì phải hỉ xả, nghĩa là hành động có ảnh hưởng tốt đến người khác với một niềm vui vô tận. Do đó, Đức Phật không thể chấp nhận luật công bằng theo kiểu “mắt đền mắt, răng đền răng”, mà chỉ chấp nhận luật tha thứ. Đức Phật đã từng nói: “Nếu lấy oán báo oán, thì oán ấy chất chồng. Nhưng nếu lấy đức báo oán, thì oán ấy tiêu tan”.
Còn ông Gandhi, một người được xem là anh hùng dân tộc Ấn Độ đã nói: “Luật vàng của đối nhân xử thế là sự tha thứ lẫn nhau”. Ông đã dùng thuyết bất bạo động để giải phóng dân tộc Ấn độ khỏi ách thống trị của Đế quốc Anh. Thế nhưng, thực tế phải nhìn nhận: theo bản tính hư hèn yếu đuối của con người thì việc yêu kẻ thù luôn gây ra cho chúng ta sự nhức nhối và khó chịu vì nó đi ngược lại tình cảm thông thường của con người. Và nó còn đòi buộc chúng ta phải có một sự cố gắng không ngừng.
Lời Chúa hôm nay mời gọi mỗi người chúng ta hãy nhìn lại đời sống Kitô hữu của mình: Là Kitô hữu, chúng ta phải cố gắng học theo lòng quảng đại của Chúa Giêsu, sẵn sàng tha thứ, chứ không phải đòi trả thù hay oán hận chống lại người khác.
Chính trong sự tha thứ sẽ giải thoát chúng ta, còn nếu như nuôi lòng hận thù báo oán thì chúng ta sẽ chuốc lấy sự đau khổ. Lời Chúa Giêsu dạy chúng ta hôm nay không có nghĩa là Chúa đề cao lối sống buông xuôi, đầu hàng, hay cam chịu. Nhưng Chúa Giêsu muốn dạy: Hãy khôn ngoan mà dùng tình thương để xóa bỏ hận thù, lấy ơn mà đền oán, chứ không thể áp dụng "dĩ độc trị độc". Bởi vì, trả thù không bao giờ xóa bỏ được hận thù, mà còn chồng chất hận thù lên mãi.
Chúng ta thấy “Nhân vô thập toàn”, không ai mà không có lỗi lầm hay thiếu sót, cho nên ước mong mỗi người chúng ta luôn sống tâm tình yêu thương: biết quên đi những xúc phạm của nhau, biết làm hoà để thêm bạn bớt thù. Đồng thời, cũng biết tha thứ cho nhau để tìm được sự bình an trong tâm hồn cho chính bản thân mình và cho những người chung quanh.
Lạy Chúa, xin Chúa luôn ban ơn giúp sức để chúng con biết tha thứ lỗi lầm của nhau, như Chúa đã luôn tha thứ cho chúng con. Amen.
• Ý cầu nguyện:Cầu nguyện cho những người phải rời bỏ quê hương
Chúng ta hãy cầu nguyện cho những người nhập cư, những người trốn chạy các cuộc chiến tranh hay sự nghèo đói, phải đối diện với những chuyến đi đầy nguy hiểm và bạo lực, có thể tìm thấy lòng hiếu khách cũng như những cơ hội mới về đời sống trong các nước đón nhận.
Chính Tòa Qui Nhơn
